Mija kolejny rok, a dla projektu „Polarniczki” to już czwarty! Bo ta przygoda rozpoczęła się w 2019 roku.
Zachęcam Was do zapoznania się z historią projektu. I dziękuję za Wasze zainteresowanie 🙂
Początki projektu „Polarniczki”
Trochę na ten temat w formie anegdotycznej znajdziecie w zakładce Idea. To fundamentalne pytanie zadała mi Joanna Plenzler, z którą zimowałam w ramach 40. wyprawy na Stacji Arctowskiego. Myślę, że nasza rozmowa mogła mieć miejsce w 2017 lub 2018 roku.
Nie od razu do mnie dotarło, że to początek kolejnej książki. Zresztą, tak zwykle bywa z tematami, które same przychodzą do tego, który ma je opowiedzieć. Byłam świeżo po wydaniu książki o dwóch zimowaniach, na tapecie była biografia Ryśka Czajkowskiego.
Nawet jeśli w tamtym okresie przemknęło mi przez myśl, że to temat na kolejną publikację, powstałoby coś zupełnie innego. Bo ja wtedy byłam zupełnie inną osobą, podobnie jak moje wyobrażenie o roli kobiet w mroźnym świecie rejonów polarnych.
2019 rok przyniósł wiele zmian w moim życiu. Zamiast wyjazdu na trzecie zimowanie przyszedł czas na uporządkowanie paru kwestii i odpowiedzenie sobie na kilka pytań. Temat polarniczek powrócił. Ale w zupełnie innej formie. Powstała strona internetowa polarniczki.pl, zaczęły się pojawiać pierwsze wpisy. I pierwsze rozmowy z kobietami, które brały udział w wyprawach polarnych. Szybko się zorientowałam, że te spotkania – na żywo i w wirtualnej rzeczywistości – są czymś więcej niż zwykłymi wywiadami. To były słowa otuchy, wsparcia, podzielenie się swoimi wspomnieniami i opowieściami. Nie zawsze łatwymi, kolorowymi i bez włączonego dyktafonu.
Projekt „Polarniczki” powstał z potrzeby zrozumienia siebie i tych wszystkich kobiet, z którymi połączyła mnie miłość do zimna. Inne potrzeby i ich uzasadnienie przyszły później w miarę rozwoju całej idei promowania działalności naukowej badaczek rejonów polarnych.
A to, że nikt wcześniej temu tematowi nie poświęcił osobnej publikacji, to prawda.
Baza danych, wywiady i książka
Od momentu powstania strony (pierwszy wpis został opublikowany 20 sierpnia 2019 roku) uzupełniałam bazę danych dotyczącą liczby kobiet uczestniczących w poszczególnych wyprawach. W listopadzie 2023 kolejne podsumowanie danych pokazało liczbę 417.
Te liczby to efekt pracy wielu osób – polarników i polarniczek z różnych wypraw – oraz poszukiwań w różnego rodzaju źródłach (strony internetowe stacji polarnych, albumy okolicznościowe, artykuły naukowe, pamiętniki, wspomnienia, relacje z wypraw etc.). Niektóre z nich znajdziecie w zakładce Literatura.
3 listopada 2021 roku odbyła się premiera mojego reportażu „Polarniczki. Zdobywczynie podbiegunowego świata” – efekt dwóch lat zbierania informacji, rozmów i pisania. Kanwą opowieści są 52 rozmowy (z kobietami i mężczyznami), choć kobiecych sylwetek przedstawionych w książce jest znacznie więcej.
Niektóre z tych rozmów, a niektóre zupełnie nowe, możecie przeczytać na stronie w kategorii Rozmowy. Do końca 2023 roku ukazało się ich 31.
Film dokumentalny „Polarniczki”
Kolejnym kamieniem milowym w historii projektu było spotkanie z reżyserem i dokumentalistą Kubą Witkiem w listopadzie 2021 roku, co zaowocowało powstaniem dokumentu „Polarniczki”, w którym przedstawiliśmy historie pięciu bohaterek – polskich badaczek polarnych. Polska premiera odbyła się 23 czerwca 2023 roku.
Zachęcam Was do odwiedzenia strony filmu, a także obejrzenia zwiastuna:
W 2023 roku film był pokazywany na polskich i zagranicznych festiwalach filmowych i podróżniczych. W pierwszym półroczu 2024 roku dokument zostanie upubliczniony na kanale reżysera na YT – Kuba Witek na Północy.
Finansowanie – „Młoda Polska” i Patronite
Projekt „Polarniczki” od samego początku był moją prywatną inicjatywą i wynikł z moich zainteresowań oraz potrzeby dzielenia się historiami, które uznaję ze istotne. Czy na nim zarabiam? Nie.
W 2020 roku wnioskowałam o finansowanie w ramach Stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Młoda Polska”. Wniosek został pomyślnie rozpatrzony, a otrzymane środki znacznie przyspieszyły pracę nad książką „Polarniczki. Zdobywczynie podbiegunowego świata”.
W lutym 2023 roku założyłam profil w serwisie Patronite:
Gdyby w przyszłości okazał się źródłem nawet niewielkiego, ale stałego dochodu, byłoby to znaczącym wsparciem tego, co robię.
Kanały dotarcia – media społecznościowe i newsletter
Projekt „Polarniczki” możecie obserwować w serwisach:
Istnieją także dwie grupy tematyczne we wspomnianych serwisach: grupa prywatna na Facebooku i grupa poświęcona filmowi „Polarniczki” na Instagramie.
Bardziej bezpośrednią formą kontaktu jest newsletter:
Jest wysyłany średnio co miesiąc i zawiera podsumowanie najważniejszych wydarzeń w ramach projektu oraz powiadomienia o nowych wpisach.
Plany na przyszłość
Na pewno chciałabym, żebyście nadal odwiedzali to miejsce i znajdywali tu ciekawe i warte udostępniania treści.
Chciałabym też, żeby projekt „Polarniczki” przysłużył się promocji polskiej nauki w rejonach polarnych, a także był inspiracją dla nas wszystkich, że warto w życiu robić dobre i ciekawe rzeczy. Będą temu również służyć kolejne spotkania autorskie, prelekcje i wystąpienia związane z projektem, których nie brakowało w latach ubiegłych (niektóre zapowiedzi publikowałam w kategorii Aktualności), a które są już planowane w nowym roku.
Historie zawarte w książce „Polarniczki. Zdobywczynie podbiegunowego świata” zasługują na dotarcie do zagranicznego odbiorcy w postaci przekładu na język angielski. Mam nadzieję, że właściwymi krokami w tę stronę okażą się upublicznienie filmu „Polarniczki” (jest on również dostępny w wersji z angielskimi napisami, a jego angielski tytuł to: „Ant/Arctic Women”), a także publikacja naukowa pod roboczym tytułem „The history of female Polish pioneers and expeditioners participating in Polish scientific expeditions to the polar regions”, który napisałyśmy razem z Joanną Plezler i Katarzyną Greń (tekst jest w recenzji).
A Wy czego chcielibyście życzyć projektowi „Polarniczki” w nowym roku?
Podoba Ci się projekt Polarniczki? Jeżeli uważasz, że warto go wspierać, zapraszam na profil projektu w serwisie Patronite. Dziękuję!
