Bardzo się cieszę, że można już to ogłosić oficjalnie – 21 lutego 2024 roku uroczyście rozpoczęło swoją działalność Muzeum Badań Polarnych w Puławach. To pierwsza tego typu placówka w Polsce propagująca historię i badania naszych naukowców w Arktyce i Antarktyce.
Iskra
Z Muzeum jestem związana od kwietnia 2022 roku – wtedy zaproszono mnie do nowo powstałej Rady Muzealnej na stanowisko sekretarza.
Jednak kilka lat wcześniej poznałam Andrzeja Piotrowskiego – przyrodnika, muzealnika, miłośnika Syberii i badacza polskich śladów w tamtym odległym regionie, a przede wszystkim – pomysłodawcę Muzeum i jego pierwszego dyrektora.
Idea powstania muzeum polarnego w Polsce ma niechlubną, bo długą tradycję (biorąc pod uwagę fakt, że pierwsi polscy badacze polarni – Henryk Arctowski i Antoni Bolesław Dobrowolski – dotarli do Antarktyki pod koniec XIX wieku), a starania Pana Andrzeja, żeby takie miejsce powstało, trwały od lat 90.
Pamiętam atmosferę naszych rozmów i ogromne zaangażowanie, z jakim opowiadał o tym projekcie.
Od 5 stycznia 2022 roku nie ma z nami Pana Andrzeja. Ale na szczęście zapoczątkowana przez niego idea nie przepadła.
Andrzej Piotrowski, źródło: chelm.naszemiasto.pl
Dwa lata i dużo znaków zapytania
Szczęśliwie wokół przyszłego Muzeum Badań Polarnych zebrała się grupa entuzjastów i ludzi zaangażowanych, których praca i poświęcenie stopniowo nadawały formę przyszłej placówce.
Nie było wiadomo, czy Muzeum przetrwa. Zmieniła się lokalizacja; nie było pewności co do budynku, w którym miało się mieścić. Podobnie było w przypadku finansowania, którego źródło i wysokość początkowo były niejednoznacznie określone.
Każde spotkanie Rady Muzealnej było dla mnie kamieniem milowym, a początkowo niezbyt optymistyczne wiadomości były wypierane przez te dobre, mające poparcie w realnych zmianach. Kiedy już wiedzieliśmy, że lokalizacja Muzeum przy ul. 4. Pułku Piechoty Wojska Polskiego 18 w Puławach jest pewna, odetchnęliśmy z ulgą. Zbiorów muzealnych zaczęło przybywać, a zespół placówki, jaki zebrał wokół siebie Dyrektor Piotr Kondraciuk, jest duszą tego miejsca.
Śmigłowiec Mi-2, który w 1979 roku latał nad Oazą Bungera na Antarktydzie Wschodniej, gdzie znajduje się Polska Stacja Antarktyczna im. Antoniego Bolesława Dobrowolskiego, fot. archiwum prywatne (więcej o wyprawie, podczas której był wykorzystywany, można przeczytać tu)
Śmigłowiec w całej okazałości i fragment wystawy plenerowej, fot. T. Cedro
Hol główny Muzeum, marzec 2023, fot. archiwum prywatne
Jedna z wystaw stałych, prezentująca florę i faunę rejonów polarnych, fot. archiwum prywatne
13 maja 2023 roku Muzeum udostępniło część wystaw zwiedzającym. Wydarzenie było związane z Nocą Muzeów w Puławach. Ogromną radość sprawiło mi zaproszenie do Muzeum w roli prelegentki.
Pełna fotorelacja na stronie Muzeum na FB: https://www.facebook.com
Wykład z okazji Nocy Muzeów, po lewej dr Piotr Kondraciuk, Dyrektor Muzeum, fot. archiwum Muzeum Badań Polarnych w Puławach
Od tamtego czasu rozpoczęły się lekcje muzealne dla szkół, a w przestrzeni placówki zaczęto organizować wykłady, różnego rodzaju spotkania i liczne wystawy czasowe. Słowem – Muzeum zaczęło żyć!
Pod koniec 2023 roku została ukończona druga wystawa stała poświęcona historii wypraw i polskim stacjom polarnym.
Fragment ekspozycji poświęconej Polskiej Stacji Antarktycznej im. Antoniego Bolesława Dobrowolskiego, w której wykorzystano prace dr Jakuba Wawrzaka (więcej), fot. archiwum Muzeum Badań Polarnych w Puławach
21 lutego 2024 – otwarcie Muzeum Badań Polarnych w Puławach
To był dzień, na który większość środowiska polskich polarników czekała od dawna. Tym samym na polarnej mapie Polski pojawiło się kolejne miejsce warte zobaczenia (o innych można przeczytać tu).
Przecięcie wstęgi przez Dyrektora Piotra Kondraciuka, fot. archiwum Muzeum Badań Polarnych w Puławach
W uroczystości wzięli udział przedstawiciele lokalnych i państwowych władz, środowiska naukowego, polarnicy i zaproszeni goście. Był czas na oficjalne wystąpienia i podziękowania, chwile wzruszenia, wspomnienia z dawnych wypraw i wspólne świętowanie.
Jan Felicjan Terelak, uczestnik III Wyprawy do Stacji Arctowskiego (1978-1979), badacz i psycholog, pionier polskich badań nad izolacją psychologiczną w warunkach polarnych (więcej), fot. archiwum Muzeum Badań Polarnych w Puławach
Ryszard Czajkowski (pierwszy po prawej) – geofizyk, podróżnik, uczestnik licznych wypraw w rejony polarne (Antarktyda, Spitsbergen i Wyspa Króla Jerzego; więcej), fot. archiwum Muzeum Badań Polarnych w Puławach
Lucjan i Krystyna Nowosielscy; Pan Lucjan pięć razy zimował w Polskiej Stacji Polarnej Hornsund na Spitsbergenie (w tym dwa razy był kierownikiem wyprawy) i dwa razy w Polskiej Stacji Antarktycznej im. Henryka Arctowskiego. Oboje występują w filmie dokumentalnym „Syndrom zimowników” Piotra Jaworskiego z 2019 roku (więcej), fot. archiwum Muzeum Badań Polarnych w Puławach
Oby to był piękny początek jeszcze piękniejszego miejsca, czego z całego serca życzę Dyrekcji i Pracownikom Muzeum!
Muzeum – informacje praktyczne
Muzeum Badań Polarnych w Puławach jest otwarte dla zwiedzających od wtorku do niedzieli w godz. od 10.00 do 16.00.
Serdecznie polecam stronę Muzeum, gdzie znajdziecie wszystkie informacje: https://mbppulawy.pl, oraz zachęcam do śledzenia profilu Muzeum na Facebooku.
Zdjęcie w nagłówku: Sanie typu nansenowskiego wykorzystywane w pierwszych latach funkcjonowania Polskiej Stacji Antarktycznej im. Henryka Arctowskiego, fot. archiwum Muzeum Badań Polarnych w Puławach
Podoba Ci się projekt Polarniczki? Jeżeli uważasz, że warto go wspierać, zapraszam na profil projektu w serwisie Patronite. Dziękuję!
Bardzo mnie cieszy otwarcie muzeum. Zimowałem na Spitsbergenie w roku 1989/20. Byłem na wielu wyprawach, poczynając od 1972 roku. Przez 2 kadencje byłem Przewodniczącym Klubu Polarnego PTG
Jurku, serdecznie pozdrawiam 🙂
Powróciwszy wczoraj wieczorem z miesięcznej podróży, w czekającej na mnie poczcie zastałem m.in. zaproszenie na otwarcie Muzeum Badań Polarnych w dniu 21 lutego 2024 r.
Cieszę się bardzo, że doszło do tego zwieńczenia długich działań w tym kierunku. Moja radość zmniejszona jest nieco przez fakt, że nie tylko nie było mi dane skorzystać z tego zaproszenia, ale też nie mogłem w żaden sposób zawiadomić zawczasu o mojej nieobecności. W ten sposób ominęło mnie uczestnictwo w tym ważnym i miłym wydarzeniu, jak też znalezienie się wśród ludzi, którym bliskie są strony polarne, w tym kolegów spotkanych tam jakże wiele lat temu.
Mam nadzieję, że w nieodległym czasie będę miał przyjemność zagościć w Muzeum, zapoznać się z wszystkim, co oferuje zwiedzającym i odnowić dawne wspomnienia.
Tomasz Schramm
(uczestnik wypraw eksploracyjnych na Spitsbergen 1973, 1977, 1980, 1983, 1987, 1992, 1997 oraz wyjazdu na Wyspę Niedźwiedzią 1994). Wyprawy w latach 1980 i 1983 było to dwuczęściowe, pierwsze w historii opłynięcie (Vest) Spitsbergenu małymi łodziami z silnikami przyczepnymi – realizacja idei Stanisława Siedleckiego, który uczestniczył w pierwszej części wyprawy.
Jak miło czytać wiadomość od Pana 🙂 pozdrawiam serdecznie!